किन बैठक टार्न खोज्दैछन् ओली ?

A+ A A-

सचिवालय बैठक बोलाउन सहमति दिन अध्यक्ष प्रचण्डसहित ५ जना सचिवालय सदस्यले २५ कात्तिकमा दोस्रोपटक तीन दिने अल्टिमेटमा दिए । २२ कात्तिकको तीनदिने अल्टिमेटमले काम नगरेपछि दोस्रो अल्टिमेटमा दिए ।

दोस्रो पटकको अल्टिमेटम दिएको भोलिपल्ट (आज) बैठकका लागि संवाद गर्नुको सट्टा प्रधानमन्त्री केपी ओली घुमघामका लागि किमान्थाका पुगे ।

यसले प्रष्ट बताइरहेको छ कि ओली बैठक छल्न मात्र खोरिहेका छैनन, 'प्रचण्ड-माधव नेपाल समूहले के गर्दो रहेछ म नि हेर्छु' भन्ने शैलीमा प्रस्तुत भइरहेका छन् ।

१६ कात्तिक यता अध्यक्ष प्रचण्डसहित बहुमत सचिवालय सदस्यले बैठकका लागि निरन्तर प्रधानमन्त्री ओलीमाथि दबाब बढाएका छन् । प्रधानमन्त्री ओलीसँगको भेटमा प्रचण्ड र माधव नेपालले पटकपटक बैठककै लागि सुझाव मात्र होइन, आग्रहसमेत गरिरहन्छन् । त्यतिले नपुगेर २२ कात्तिकमा दुईपाने लिखित पत्र नै बुझाए, बैठक बस्नुपर्ने कारणका पाँचबुँदे फेहरिस्तसहित ।

तर, ओली सचिवालयको बैठक पन्छाइरहेका छन् । बैठकअघि नै दुई अध्यक्षबीच एजेण्डामा सहमति खोज्नुपर्ने अडानबाट धरमराएका छैनन, बरु उल्टै प्रचण्ड उपसभापति हैसियतको अध्यक्ष भन्दै अन्तर्वार्ता दिएका छन् ।

खासमा ओली किन बैठकबाट भागिरहेका छन् ? नेकपाका केही नेताहरूसँगको अनौपचारिक संवादअनुसार ओली पछिल्लो दिनमा बढ्ता त्रासमा छन्, बहुमत सचिवालय सदस्यको गठबन्धनबाट ।

शिलापत्रसँगको संवादमा ती नेताहरूको टिप्पणीमा ओली सबैभन्दा धेरै राजीनामाबाट डराएका छन् । अर्थात, सचिवालय बैठकमा सचिवालयका बहुमत सदस्यले राजीनामा माग्न सक्ने त्रास छ । त्यसैकारण १८ कात्तिकमा ओलीले विनासन्दर्भ राजीनामा नदिने बताएको नेपालनिकट ती स्थायी समिति सदस्यको दाबी छ । त्यसमाथि अनुशासन आयोगका अध्यक्ष अमृतकुमार बोहोराले समेत बैठक बसेर समस्याको समाधान गर्न सुझाव दिएपछि थप घेराबन्दीमा परेको अनुभूति ओलीले गरेका छन् ।

सचिवालयका पाँच सदस्यमध्ये चार जनालाई फकाउन सक्ने आधार ओलीसँग देखिएको छैन । विगतदेखि नै वामदेव गौतमलाई ओलीले आश्वसन दिँदै आएका थिए । अहिले गौतमलाई दिने आश्वसन पनि छैन र ओलीको पछिल्ला गतिविधिले गौतम थप चिढिएका छन् । त्यसकारण पाँच सदस्यलाई ओलीले विभाजित गर्ने प्रयास पनि असफल भइदियो, जसले गर्दा ओली सचिवालय बैठकबाट पन्छिनु नै उपयुक्त ठानेको देखिन्छ ।

त्यससचिवालय बैठकमा स्वभाविक रूपमा २६ भदौको स्थायी समितिको निर्णय कार्यान्वयनको एजेण्डा हुनेछ । २६ भदौपछि ओलीका निर्णयहरू सबै एकलौटी प्रकृतिका छन् । बेलायत र अमेरिकाको राजदूत नियुक्त, मुख्यसचिव नियुक्त, मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठन, विभिन्न राजनीतिक नियुक्ति, जबज बलियो बनाउने अभियान सञ्चालन निर्देशनलगायतक प्रकरणले ओली रक्षात्मक बनेका छन् । बैठकमा नेताहरूले ती मुद्दा उठाउँदा जवाफ दिन ओलीलाई सकस छ ।

ओलीले सचिवालयका सदस्यलाई ब्रिफिङ गर्न नचाहेको अर्को एजेण्डा भनेका भारतीय खुफिया एजेन्सी रअको प्रमुख सामन्त गोयलसँगको संवाद । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको विशेष दूतको रूपमा गोयल नेपाल आएको बताए पनि भारतले अहिलेसम्म आफ्नो विशेष दूत भनेको छैन ।

र, प्रधानमन्त्री ओलीकै निमन्त्रणमा आएको आरोप लागिरहेको छ । प्रेस सल्लाहकार सूर्य थापाको प्रेस नोटमा पनि गोयललाई भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको विशेष दूत भनेका थिएनन् । चर्को विवादपछि मात्रै प्रधानमन्त्री सचिवालयले विशेष दूत बन्न थालेको हो ।

त्यसमाथि नेपालस्थित भारतीय दूतावासले औपचारिक रूपमा गोयलको आगमन जानकारी गराएको छैन । त्यसको जवाफ सचिवालयका सदस्यले खोजिरहेका छन् । त्यसमाथि कूटनीतिक मर्यादाको प्रश्न पनि नेताहरूले जोडिरहेका छन् । यसैकारण ओली, गोयल प्रकरणमा पनि थप प्रष्टीकरण दिन हिच्किचइरहेका छन् ।

अध्यक्ष प्रचण्डसहितको पाँच जना सचिवालय सदस्यले दुईपाने लिखित पत्रमा पाँचवटा विषयलाई बढ्ता जोड दिएको बताइएको छ । एक, कोभिड १९ नियन्त्रणसम्बन्धी सरकारी प्रयासको समीक्षा । दुई, ६ कात्तिकमा पर्सामा मारिएका कार्यकर्ता मुकेश चौरसियासम्बन्धी । तीन, कर्णाली प्रदेश सरकारको किचलोसम्बन्धी । चार, स्थायी समितिको निर्णय कार्यान्वनसम्बन्धी समीक्षा र पाँचमा भारतीय खुफिया एजेन्सी रअ प्रमुख सामन्त गोयलसँग भेट ।

खासमा ओली बैठकबाट किन पन्छिन खोजिरहेका छन् ? विस्तृत कारण बताउने भनेका ओलीनिकट स्थायी समिति सदस्य सुवास नेम्वाङले एजेन्डा तय नगरी बैठक बस्न खोज्नुलाई लिएर प्रधानमन्त्री एवं पार्टी अध्यक्ष ओलीले बैठक नचाहेको भनेर व्याख्या गर्न नमिल्ने बताउँछन् ।

असफलता ढाकछोप गर्न ओली बैठकबाट पन्छिन चाहन्छन्

अहिले कोभिड १९ समुदायस्तरमा गइसक्यो, त्यसैले काठमाडौं अहिलेको संक्रमित हो को होइन भन्ने नै भएन । ओली सरकारको गएगुज्रेको स्वास्थ्य नीतिका कारण कोभिड १९ को व्यवस्थापनमा घोर असफलता छ । औषधि छ परिचालन छैन, संक्रमित छ परीक्षण हुँदैन् । क्वारेन्टाइन, आइसोलेसनको व्यवस्था त्यस्तै झुर छ । यो सम्पूर्ण अव्यवस्थाको जिम्मेवार ओली सरकार हो । यो असफलताको जवाफ दिन सक्ने अवस्थामा छैन, त्यसकारण बैठकबाट भाग्न चाहन्छ ।

अर्थतन्त्र, गएगुज्रेको अवस्थामा छ । देश ऋणमा छ । आयातमा पनि कर लगाएर बाँचेका छौँ । अहिले त कसरी टिक्ने भन्ने प्रश्न छ । देश चरम गरिबीतिर धकेलिँदैछ । त्यो कोरोनाका कारण मात्र होइन, ओली सरकारको अर्थतन्त्रको संरचनागत समस्याका कारण हो । तेस्रो, कर तिरेर विदेश गएका मान्छे बेरोजगार भएपछि उद्दार गरिदेऊभन्दा पनि ओली सरकारले गरेन । कृषिमा मल वीउ उपलव्ध छैन । तर भ्रष्टाचार व्यापक छ । कथित पार्टी भन्ने छ भने त्यसलाई त नागरिकले सोध्छन् र त्यो पार्टी भन्नेले प्रधानमन्त्रीलाई सोध्नुपर्ने हुन्छ । त्यसको जवाफ पनि ओलीसँग छैन । त्यसकारण यी सब अससफलता ढाकछोप गर्न ओली पार्टीका बैठकबाट पन्छिन खोजिरहेको छन् ।

- हरि रोका, विश्लेषक

'दुई बैठकको एजेन्डा तय गरेपछि महासचिवले बैठक बोलाउने विधानतः व्यवस्था छ । त्यसैअनुसार प्रधानमन्त्री ओलीले एजेन्डा तय गर्न भनिरहनुभएको छ' उनी भन्छन्, 'कमरेडहरू एजेन्डा तय नगरी बैठक बस्न खोज्नुभएको छ । त्यसलाई प्रधानमन्त्री ओलीले बैठक नचाहेको भनेर व्याख्या गर्न मिल्दैन ।'

तर, विश्लेषक हरि रोका ओली राजनीतिक र आर्थिक हरेक संरचनामा प्रदर्शित असफलता ढाकछोप गर्न बैठकबाट भागिरहेको दाबी गर्छन् । भन्छन्, ‘कोरोना नियन्त्रणसम्बन्धी स्वास्थ्य नीतिको असफलता र चरम आर्थिक विश्रृंखलताको कमजोरी ढाकछोप गर्न ओली पार्टीका बैठकबाट भाग्न खोजिरहेको छन् ।’

नेकपा स्रोतका अनुसार यही बीचमा पूर्वमाओवादी नेता टोपबहादुर रायमाझी र हरिबोल गजुरेललगायतका नेताहरूले ओलीलाई दिन नसक्ने सन्देश थिए, जसले गर्दा संसदीय दलमा ओलीको अपेक्षित संख्यामाथि आंशक उठेपछि पनि बैठक बेलाउन ओली थप संशकित भएका छन् । पूर्वमाओवादी समूहका १२ जनासम्म सांसदलाई आफूतिर तान्न सकिने आंकलन ओलीलाई थियो ।

नेकपाका नेताहरूको भनाइमा ओली मंसिर लागेपछि सचिवालय सदस्य बोलाउन अनौपचारिक संवादमा छन् । र महासचिव विष्णु पौडेललाई पनि त्यसैअनुसार परिचालन गरेका छन् । तर, प्रचण्ड-माधव नेपाल समूह २७ कात्तिकसम्म पर्खिने नत्र बहुमतले सचिवालय बैठक बोलाउने अडानमा छन् ।

२५ कात्तिक बिहानै शंकर पोखरेल ओलीको सन्देश लिएर खुमलटार पुगेका थिए । तर, प्रचण्डले दुई अध्यक्ष मिल्ने ओलीका निरपेक्ष कुराले मात्रै नहुने अडानमा छन् । प्रचण्डको त्यही अडानका कारण पोखरेल बालुवाटार आएपछि ओलीले प्रचण्डलाई बोलाएका थिए । २५ कात्तिकको संवादको सुरुमा निकै कडा रूपमा प्रस्तुत भएका ओलीले एक्सनमा गए महाएक्सनमा जाने दोहोर्‍याएका थिए ।

तर, कुराकानी बिट मार्ने बेलामा महासचिवलाई तयारी गर्न भनिसकेको बताएर केही दिन सल्लाह गर्न प्रचण्डलाई आग्रह थियो । प्रचण्ड, माधव नेपाल समूह २५ कात्तिकमा प्रचण्डले बोलाएको सचिवालय बैठकलाई अनौपचारिक बनाएर २७ कात्तिकसम्म कुर्ने निर्णय गरेर पर्ख र हेरको रणनीतिमा छन् ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, कात्तिक २६, २०७७ १४:१०